Sevgili Okurlar,

25 Mayıs 2020 Pazartesi itibarı ile Atina’da kahvelerin açılmasıyla benim için karantina bitti. Çünkü neydi? Zaten büyük bir kısmını evde geçirdiğim hayatımdaki tek fark sabahki yoga ve ev işlerini bitirdikten sonra çıktığım kahve gezmelerimin kesilmesiydi. Kahve gezmesinden döndükten sonrası zaten son üç ayda yaşadığım hayatla birdi. Öğle yemeği pişir, yazmaya otur, sonra akşam olur.

Kahvelerin açılmasını dört gözle bekliyordum. Sabahları uyanmam için bir sebebim olacak diye düşünüyordum. Normalde 6:30’da ayağa dikilen ben bu karantina aylarında her gün 8:20’de gözlerimi güne açabildim. Kahve gezisi günümden çıktığı için.

Dün koşa koşa evden çıktım. Gerçekten de açılmışlardı! Eve yakın Kaldi kahvesinde oturdum. Az şekerli, badem sütlü bir kakao içtim. Bloğumu biraz düzenledim. Sanki aradan hiç zaman geçmemiş gibiydi. Oh be, demedim yani. Sanki daha dün gelmişim Kaldi’ye. Öyle bir cool his içimde. Peki. Eve döndüm. Yemek yaptık. Akşam oldu.

Bu sabah yüreğime bir öküz çöreklenmişti, öyle uyandım. Kalktım. Kahvemi yaptım. Romanımı alıp parka bakan balkon kapısının önüne yerleştim. Öküz yüreğimden kalkmadı. Oysa günün ev sevdiğim saatleri. Bey’i kaldırdım. Yogamı yaptım. Kahvaltı ettim. Ben biraz çıkayım dedim. Little Tree and Books, biliyorsunuz Atina’daki en sevdiğim kahvem. Oraya giderim, dedim. Orada yazarım. Sonra bir tutukluk geldi üzerime. Yorgunluk. Little Tree bizim evden 5 km uzakta. Eskiden, bisikleti metroya atar, trafikli ana caddeleri metroyla geçer, Akropolis’in yeşil, şirin sokalarını bisikletle aşardım. Henüz metrolara binmiyoruz. 5 km yol gidecek güç var mı bacaklarda? Yok. Pazar günü bisikletle Filopapou tepesine çıktım. (Fotoğraf oradan) Büyükada’daki çamlar gibi yüksek bir tepeye kurulmuş, harika bir park. Öye bir hamlamışım ki, bugün (salı) hala bacaklar, omuzlar ağrıyor. Hayır, Little Tree’ye pedal çevirecek derman yoktu bacaklarımda ama başka bir derdim daha vardı.

O da şu: Karantina günlerini ben sakin geçirdim. Yardımcımız yoktu. MS hastası eşime tek başıma baktım. Sabahları yataktaki yatay pozisyonundan bağdaş kurarak oturtmayla başlayıp, gece yine bağdaştan yataya geçirmeye kadar giden ayrıntılı ve zorlu bir bakım bu. Dışarıdan yemek sipariş etmediğimiz için her gün yemek pişirdim. Mutfağı topladım. Çamaşırları yıkadım. Astım. Askıdan aldım. Eşimi yıkadım. Kendimi yıkadım. Kedi tuvaletini temizledim. Biliyorsunuz işte. Domestik haller. Tüm bu ev işinin beni yıpratacağını düşünürdüm, haftada bir kaç gün bugünkü gibi yüreğime öküz oturmuş gibi bir ağırlıkla uyanacağımı tahmin ederdim. Hiç biri olmadı. Evet, herkes kadar benim de dikkatim dağınıktı. Bir işe odaklanmak zordu ama 24 dakikalık gati yöntemini kullanarak okudum da, yazdım da, derslerimi de verdim. Hatta okurlarımla Zoom üzerinden buluşup onlara kitaplarımdan parçaları yüksek sesle bile okudum, hâlâ da okuyorum.

Genel olarak huzurum yerindeydi. Bir defa bile Yaz Sıcağı  kitabımın okurlar tarafından en çok paylaşılan cümlesi olan “evlilik insanı daracık bir nüshasına hapsediyor,” cümlesini aklıma getirdim. Daracık nüshamda değildim çünkü. Tam kapasite olmasa bile tama yakın kapasitede hayata sarılıyordum.

Bu sabah bu cümle ilk defa aklıma geldi. Yaz Sıcağı’nın anlatıcısı Melike’nin annesinin Melike’ye söylediği: Evlilik, insanı daracık bir nüshasına hapsediyor.

İlk defa bugün, dışarısı ihtimali belirdiği için içerisi beni darladı! Bugüne kadar bir Zen rahibesi anlayışı içinde gördüğüm ev işleri, dışarı çıkmamı geciktiren iğrenç uğraşlara dönüştü. Bey, ofisimin kapılarını açtığımda beni bekleyen, son yazdığım bölümü anlattığım, yüksek sesle Raymond Carver öyküleri okuduğum dosttan, benden devamlı hizmet bekleyen kocaya dönüştü. Kediler bile her zamankinden çok mızmızlandılar kapalı balkon kapıları yüzünden.

Görüyor musunuz kahvelerin açılması nelere maloldu?

Neden oldu? Çünkü anında ben, orada, dışarıda, o kahvede, o diğer varoluş alanında başka bir olacağıma inandım. Daha tam. Daha mutlu. Daha üretken. Daha özgür. Daha kendi gibi!

Oysa daha iki gün önce, evdeki yazıhanemin kapalı kapıları ardında, tam da o kişiydim.

Orada bir başka ben yok dışarıda. Tüm ev işlerinin ortasında dahi bulabildiğim merkez, hâlâ içimde, hâlâ içeride. Bunu hatırlamalıyım. Tamlığı bir başka yerde aramaya meyilli zihnimi dizginlemeli, merkeze doğru gemlemeliyim. Yoksa hep bir başka hayatı hayal edecek o, tamama ermek için.

Parka gittim. Bir banka oturdum. Karşıma  Rus bir anne ile iki çocuğu oturdular. Kız 9-10 yaşlarında, oğlan 12-13. Anne telefondna müzik açtı. Avaz avaz, Yunan rap. Ben pis pis baktım. Kitap okuyordum. Çocuklar annenin karşına geçip dans ettikler. Birbirlerini kovalayıp bağrıştılar. Yüksek sesle konuştular. Güldüler. Bir daha dans ettiler. Müziğin sesini açtılar. ANne çocukları videoya çekti.

Yağmur başladı. Hep beraber kalktık. Zakkumlar açmış. Sunağıma koyarım diye bir tane kopardım. Rus aile yanımda bitiverdi. Oğlan bana koca bir buket pembe zakkum uzattı. Anne elindeki torbadan bir demet beyaz zakkum çıkardı. Küçük kız onu da elime tutuşturdu. Önümde eğildiler. Oğlanın başında şık bir şapka vardı. Onu çıkartarak beni selamladı. Hepsi birden gülümsüyordu. Küçük kızın omzuna dokundum. Teşekkür ettim.

Eve döndüm.

Herkese merhaba!

Hayırlı dolunaylar. Ramazan’ın tırmanış kısmı bitti, bundan sonrası rüzgarda yokuş aşağı bırakmak gibi bisikleti. Gökteki ay, bu geceden sonra küçülmeye yüz tutacak. O küçülürken biz de bir soluk alacağız. Bu hafta sonuyla, önümüzdeki haftanın ilk günlerinde göklerdeki durum biraz gevşeyecek gibi. Haydi, insanlık sık dişini.

Diyorum ama sıkılıyorum mu ben? Dişimi sıkacak bir şeyim var mı, ondan da emin değilim. Öyle alıştım ki halime! Geçen pazartesi Yunanistan’da sıkıyönetim kalktı. Sokağa çıkma yasağı kalktı. Şehri terk etmediğimiz sürece mahallemizden çıkabiliriz. Taksiler tekrar çalışmaya başladı ve toplu taşıma araçları. Sokaklarda arabalar belirdi yeniden. Parklarımız açıldı. Biz yine de temkinliyiz. Akdeniz halkı malum, sokağa çıktı mı öbekleşmeden duramıyor. Koşanlar yanınızdan kıl payı geçiyor, geçerken hapşuruveriyor. Biz de Bey ile beraber, iki günde bir, sadece bir saatliğine akşamları yürüyüşe, parkımıza inmeye karar verdik. İki balkon arasında geçen 40 günden sonra yürüyebilecek miyim, tekerlekli sandalyeyi itebilecek miyim, bunları hep göreceğiz.

Dün akşam Vedik Astroloji haritama baktırdım. Vedik Astroloji, Hindistan’ın geleneksel astroloji sistemi. Batı astrolojisi gibi işliyor,  doğum anındaki gökcisimlerinden gelen enerjisini kişinin karakterine ve hayatına etkisine bakılıyor. Vedik astrolojiye, yoganın da kozmolojisini belirleyen Veda’lar kaynaklık ediyor. Vedik kozmolojiye göre ruh aydınlanana kadar hayata tekrar tekrar gelir ve her bir yaşamdaki davranışları, tutumları bir sonraki hayatın karmasını belirler. Karmayı kader gibi düşünebiliriz. İlişkilerde örülür. Bu hayatta sorunlu veya dostane, ilişkiye girdiğimiz herkes ile önceki seferlerden kapanmamış bir hesabımız vardır  ve her bir yeni hayat hesapları kapatmak için bize sunulmuş imkandır. Bu kozmolojiye göre ruha karma yüküne uygun bir ana bana verilir.  (Ben, doğrusu “ruh aileyi seçer” hikayesini geleneksel metinlerin hiç birinde okumadım- ailemizi seçtiğimizi düşünmeyi seviyoruz, biliyorum ama Vedalar karmasına göre her bir ruha bir aile verildiğini söyler. Ruh’un pek bir seçim gücü yoktur, en azından önemli meselelerde.) Ruh’un görevi (dharması) ona verilen ilişkiler ağı içinde yeni karma üretmeden, eskileri yakmaktır. Her bir hayatı ne kadar az karmayla tamamlarsak, bir diğerine o kadar hafif ve rahat koşullar altında geliriz.

Bu da demek oluyor ki, bu kozmolojiye göre etrafımızdaki herkesle önceki hayatlardan tanışıyoruz. Kırık biten dostluklar, nefret ve hasetle ayrılan sevgililer, yüzünü şeytan görsün denen eski kocalar hepsi ve hepsi öncesinde de vardı, sonrasında da olacak. Karma yakmanın yolu bağışlamak ve kabul etmek. “Her şeyi, herkesi olduğu gibi kabul etmek” klişesi buradan geliyor. Bizim başımıza gelenleri de, etrafımızdaki insanların bize ve kendilerine davranışlarını da kabullenmek, dövünüp, öfke, nefret, ıstırap üretmeden serinkanlılıkla yolumuza çıkan taşların arasından yürümek. Kimi karmalar maalesef çok ağır. Bu ne demek, önceki hayatlarda fenalıklar mı yapmış kişi? Kİmisi öyle iddia ediyor. Ben emin değilim. Ağır karmalar (Bizim Bey’in hastalığı mesela) kişinin aydınlanması için ekspres yol olarak sunulmuş da olabilir. Öyle bir karmadır ki, değişmek zorundasındır. O değişim de seni Dharma’na taşır.

Vedik Astroloji, ne gibi yüklerle bu hayata geldiğine bakar. Karma ve dharma. Bu hayata ne getirdin ve buraya  ne yapmaya geldin? Bu hayata ne yapmaya geldiysek, illa ki onu yapacağız diye bir şart yok. Tatminsizliğimiz  de büyük ölçüde dharmamızdan uzak işlerle meşgul olmamızdan kaynaklanıyor. Böyle durumlarda bilen birinin harita okuması yolumuza ışık tutuyor.

Benim haritamda da daha en baştan çok seyahat edeceğim, yabancı ülkelerde yaşayacağım ve bir yabancı ile evleneceğim belliymiş. Annemle babam doğduğumda bu haritayı okutsalardı, tüm bunları bileceklerdi.  Önceki hayatlarımda hocalarıma sadık kalmışım ve iyi bir müritmişim. Çocukluğumdan beri hocalarıma aşkla bağlanmama şaşmamalı! Ve hoca aşkıyla derslerime çalışmama. Bir yanım (ketu) dünyevi hayattan elini eteğini çekmek isterken, diğer yanım hayatı milimetrik bir biçimde düzenlemek ve hep o düzenin içinde yaşamak istiyormuş (satürn). Çok mantıklı. Size de bir görünüp bir kaybolmam işte bu Ketu-Satürn birlikteliğinden. Dharmam insanlara maneviyata dair rehberlik etmekmiş. Bu açıdan yogaya ilk şavasanada sevdalanmam ve yuvamı bulmuş gibi hissettmem çok normalmiş. Hindistan’daki aşramın gurusu ile ustam Sundernath’ın ayrı ayrı zamanlarda söyledikleri gibi görevim kendi ülkemin insanlarına yoga öğretmekmiş. Bunu da bizzat tecrübe ediyorum. Başka ülkelerde defalarca yoga dersi vermeyi denedim. Ufacık bir topluluktan öteye sesim yetişmedi. Türkiye’de ise çabasızca buluştuk daima öğrencilerimle. Manyetik alan gibi birbirimize çekildik.

Karma meselesine gelince, benim için iş daima tanınma meselesinde düğümleniyor. Tanınma tutkum ayağıma prangaymış. Doğru. Başıma ne geldiyse dikkat çekmeye çalıştığımda geldi. Tanınma (recognition) tutkumdan vazgeçtiğim gün yollar açılacakmış. Üzerinde çalışacağım alan surrender- teslimiyet. Kendi doğrumu kabul ettirmeye çalışmaktan, benim performansımı etrafımdaki insanlardan beklemekten, sonra üzülüp kahrolmaktan, hocamın gözünde değerli miyim, kitaplarım ödül alacak mı, ingilizcede de basılacak mı, Orhan Pamuk tarafından okunacak mı diye düşünüp, dertlenmeyi bıraktığım gün o karma yanıp kül olacakmış. Astrolog Paula dedi ki, unutma sen sadece bir araçsın. Bilginin akacağı bir araç. Aradan çekillirsen bilgi senden akacak. Yeter ki kendini dahil etme. Pay çıkarma. Kahrolma. Sadece orada dur.

Hani bir yazı yazmıştım ya, Bir Pabuç Gibi diye, tastamam orada düşündüğüm şeyler aslında. Düşünmesi kolay tabii. Eyleme geçiniz. Karma eylem demek.

Bu harita okuması bana bir ışık oldu. Neden buradayız, hangi engelleri kaldırırsak parlarız, bunları hatırladık. Bizim Bey ile de ilgili bir şey söyledi Astrolog Paula, o da şu: Siz önceki hayatınızda anlaşmışsınız. Sen ona bakma sözünü vermişsin. Ve şimdi o sözünü tutuyorsun.

Kİm bilir bana ne büyük bir iyilik etti bizim Bey! Şimdi düşünüyoruz, acaba ne yaptı?

Şaka bir yana, bu yorum beni birden çok rahatlattı. Arada sırada beni yoklayan, ben neden evlendim, bir kadın neden evlenir, şimdi bekar olsam neler neler yapar, potansiyelimi nasıl da gerçekleştirirdim (o ne demekse artık!) gibi sorular bu bilginin içine çözündü, gitti birden. Sanki ona verdiğim sözü hatırladım. Öyle bir “tabi ya”, anıydı! Hayatın kontrolünün elimizde olmadığını hatırlamamanın özgürleştirici bir tarafı var.

Yani şunu diyorum sevgili okular, hayatımıza giren herkesin bu hayatta bir rolü var. Belaların, hastalıkların, kötülüklerin de. Yoga kozmolojisinde, içine doğup doğup öldüğümüz ve adına yaşam dediğimiz bu döngünün defalarda tekrarlanacağı söylenir. Bir tiyatro oyunudur yaşam. Ölünce kulise geçer, oyun arkadaşlarımızı rollerinden sıyrılmış halleriyle görürüz, sonra Yönetmen yeni bir oyun sergilemek üzere perdeyi açar ve biz aynı oyun arkadaşlarımızla yeni rollerimize soyunuruz. Oyunun sonuna kadar da gerçek zannederiz tiyatroyu. Sonra perde kapanır ve tekrar kulise…

Vedik Astroloji Haritama Paula Crossfield baktı. Dr. Robert Svoboda’nın asistanıyken tanıştık. O da Shadow Yoga öğrencisiymiş. Dünyanın iki ayrı ucunda, aynı kafada iki kadın. Tavsiye ederim. Bu da web sitesi : https://www.weaveyourbliss.com/

Unutmadan:

YAZ SICAĞI kitabımı okuyacağım seanslarımız dolmak üzere. Bu Pazar başlıyoruz. 4 hafta sürecek. Ben kitabı okuyacağım, sonra sohbet. Katılmak istiyorsanız lütfen bana kayıt için bir email atınız. sumandefne@gmail.com

Zaman nasıl akıyor…

Zaman nasıl akıyor?

Bizim burada şöyle:

Sabahları 8’den önce gözlerimi açamıyorum. Bu başlı başına tuhafıma giden bir şey. (demek ki yazar bu bloğunda tuhafına giden başka şeylerden de söz edecek) Ben ki dersim, işim, toplantım olsun olmasın gün doğumuna 48 dakika kalmayı kendine görev bilmiş, bu erken saatlerdeki uyanık var oluşundan duyduğu hazzı yedi cihana bildirmiş kişi, gün doğumundan üç saat sonra gözlerimi zorlukla açıyorum. Evet, people of zee (yoga) world relax. Herkes uyusun. Geçende Portland’daki bir arkadaşımla konuşuyorduk. O da Shadow Yoga hocası ve o da aynı benim gibi 8lere kadar uyuyormuş. Yılların uykusuzluğunu şimdi gideriyorum diyordu. Eh, öyle olsun bakalım.

Kalkar kalmaz kahvemizi hazırlıyorum. Aeopress makinesiyle bir bana, bir de yatakta bağdaş kurmasına yardım ederek oturttuğum Bey’e. Kedilerimiz Bey’in kucağına simit olup yatıyorlar hemen. Bey’in kucağı sabahın en kıymetli koltuğu. Kapanın elinde kalıyor. Onları yatak odasında bırakıp ben salona geçiyorum. Saatler 24 dakikaya kurulu. Günün ilk gatikası başlıyor. Balkon kapısından parkın yeşil serin esintisi salona doluyor. Telefonları açmıyorum. Telefonda kaybedilecek vakit yok, gatika dediğin 24 dakika. Bitiverir. Internetsiz çalışan ilk sürüm bir i-podumuz var, onu hoparlöre bağladık (kulaklık kablosuyla. pre-bluetooth bir cihaz) Bach çalıyorum. Bey gülüyor. Ah benim şu dededen kalma seçkin kentli alışkanlıklarım. Ona cevap yetiştirmeye de zaman yok. Gözlüğümü takıyorum. İlk yudum ve kitabımdan bir sayfa.

Oh! Ayıldım işte şimdi.

Sabah kahvesiyle 24 dakika roman okuyorum. Bu aralar Coetzee, Utanç. İkinci defa okuyorum. Yine de dağıtıyor beni. Konusu, acısı, çaresizliği, eşitsizlik, adaletsizlik, zulm ve düzen karşısında eli kolu bağlı kalmak… Şu günlerde özellikle. Kriz halindeki dünyanın resmi: UTANÇ.

Konusu ne kadar depresif olursa olsun, iyi yazılmış bir edebiyat eseri bende sıkıntıdan çok haz uyandırıyor. Utanç’ı da, evet içim ağırlaşmış olarak elimden bırakıyorum yirmi dört dakikanın sonunda ama bir yandan da estetik zevkin telleri tıngırdıyor. Bach da yardımcı sağolsun. İlk gatikadan sonra bizim evde rush hour. Bey kaldırılıyor. Giyiniyor. Tuvalet. İkinci kahvesi. Yatak topla. Odalardaki kahve fincanları ile su bardaklarını topla. Kedi maması. Kedi tuvaleti. Bulaşık makinesi boşalt. Yoga odasını havalandır. Yerleri süpür. Saat 10:00. Kapıda fizyoterapist Mihalis. Haydi onlar fizyoterapiye, ben yogaya. Frankincense kokulu yoga odamda bir tutam huzur. VE evet 10’da yoga. (Yazar bu bloğunda tuhaf şeylerden bahsedecek demiştik.) Hayatımda bir ilk.

11:30’da yoga ve fizyoterapi sonrası kahvaltı. Bitki çayı. Domates. Zeytin. Avokado. Tahin. Bana. Peynir-Jambon Bey’e. Ekmeğimiz artık elimizde ne varsa. Bugün ekmeğimiz  bitmiş olduğu için tablot kahvaltı menüsünü yulaf lapası ile değiştirdim. İçine de Peru’dan Atina’ya göçmüş nadide bir mango doğradım. Parmaklarımızı yedik.

Mutfağı toplamıyorum. Öylece bırakıyorum. Aferin bana. Arka balkona güneşin düştüğü bir saat var. D vitamini aldım aldım o sırada. Sonra bir daha güneşle karşılaşmak zor. Kedilerle arka balkona, yere yatıyoruz. Sıcak taşlara. Evlerin arka cephelerinin baktığı bir avluya bakıyor bizim arka balkon da. Üst kat komşum, (ona Zebercet adını taktım) tek başına yaşayan bir erkek, bir elinde sigarası, diğer elinde tek başına yaşayan erkek çamaşırlarıyla balkona çıkıp çoraplarını ipe diziyor. Tek eliyle mandalları takıyor. Beyaz atlet, siyah saç. Birileri hep balık kızartıyor ve bir bebek ağlıyor. Ne dil konuştuklarını anlamadığım bir çift kavga ediyorlar, belki de etmiyorlar. Diğer üst kat komşum mutfak balkonundaki bitkilerini suluyor. Merhabalaşıyoruz. Karşı komşum arka balkonuna yığdığı minderleri içeri taşıyor, tüllerini çekiyor. Diğer katların balkonlarının panjurları kapalı. Bazen siyah bir çocuk başı çıkıyor, örtülü panjurların arasından, taşların üzerinde sereserpe yatan bana ve kedilere bakıp kıkırdıyor, içeri kaçıyor. Yattığım yerden çatal bıçak seslerini dinliyorum. Ustaların bağrışmalarını. Çekiç ve matkap. Köpekler ve çocuklar bağırıyor. Giriş katında oturan şan hocası ders veriyor. Sol sol sol solfej sürüyor. Soprano, mezzo, alto…

Bu balkon saati benim eski kahveye gidiş saatimin yerini aldı. Görecek bir şeyleri yoksa sesleri dinlesinler, hareket edemiyorlarsa sırt üstü yatsınlar. Pekala. Zaten yogadan yorgunum. Şavasana.

Zaman?

Oldu mu size 1 o’clock. Kalk Defne kalk. Bu işin sonu yok. Kalkıyorum. Mutfağı topluyorum. Yunanca dersim varsa ödevlerin başına. Yoksa defter kitap önüme açık. Saat 2’de ya Yunanca başlıyor Skype’da (Salı ve Perşembeleri) ya da office hour. Önce emaillerimi okuyorum. Aslında bu işi en sona bırakmalıyım. Biliyorum ama dayanamıyorum. Sanki hemen o anda yanıt vermem gerek. Yanıt da yazmıyorum ya, işte okuyorum. Melodramlık bir durum yoksa ne âlâ. Varsa melodramın derdi sonraki saatlerimi etkileyecek, o yüzden okumak istemiyorum. Önce yazı. Önce yaratıcılık. Önce edebiyat, önce öyküm gelmedi. Olmuyor. Bilgisayar açılınca e-mailler dökülüyor.(Telefonu daha erken kahvaltı sırasında açmış oluyorum. Ama orada email yok. Sadece whatsapp. Gerekli yanıtlar kahvaltı sofrasından yollanıyor.) E-mailler okunduktan sonra hızlı bir sosyal medya taraması. Mesaj var mı yok mu? varsa ne olacak? Cevaplayacak mısın sanki? Hayır. Mesaj ve email cevaplama saati akşama. Neyse.

İnterneti kapat. Bilgisayarı da şimdilik kapat. Telefon hilal ay sembollü do not disturb halinde her daim. Ekranlardan nefret ediyorum. Günlüğümü açıyorum. 24 dakika yaz kızım. Ne yazayım? Aklım durmuş. Onu yaz. 24 dakika ne kadar uzun. 2,5 günlük sayfası doluyor. Yeni fikirler, saptamalar, iç dökmeler. 5. dakikada açılıyor kalem. Yeter ki yılmayın. Yeni öyküler için ilhamlar geliyor. Eski anılar. Bu anı ne diye şimdi aklıma geldi diye yazar-düşünürken bulunan bağ… İlişkilere bir bakış. Eski dostlarla biz şimdi neden böyle olduk? Bir zamanlar aşık olmuştum, ama şimdi ismi neydi unuttum. Günlüğümü yazarken mutlaka “Türkçe sözlü hafif müzik” dinliyorum. Spotify’da Birsen Tezer Radio’yu çalıyorum çoğunlukla: MFÖ, Bülent Ortaçgil, Ezginin Günlüğü, İncesaz, Yeni Türkü, Fikrek Kızılok dönüyor 24 dakikamda. Nazan Öncel çalacak olursa, günlük işi ikinci gatikaya da çıkar. Gidelim buralardan dayanamıyorum.

Yazar olunacaksa okunacak tabii. Sabahki bir gatikayla kalacak değiliz ya. Şimdi yazmak için okuma vakti. Margaret Atwood Flurya ve Antilop (Oryx and Crake). Bu kitabı da ikinci defa okuyorum. Bence iyi kitaplar mutlaka ikinci defa okunmalı. Yazarsanız ya da yazmaya niyetliyseniz üçüncü defa da okunmalı. Yazı öncesi enstrumanı akord etmek için bir yana, insanın dili açılsın, metnin ritmini kapsın diye elbette ama bir yandan da üstat bunu nasıl yazmış diye anlamak için. Bunu da, bence, ancak kurguyu bildiğiniz zaman yapabilirsiniz. Şimdi ne olacak acaba diye sayfaları çevirdiğimiz ilk okumada yazarın neyi nasıl anlattığıyla ilgilenmeye halimiz de vaktimiz de olmuyor. Olmasın da zaten. İlk okuyuşun hakkını yemeyelim. İlk okuyuş hikaye içindir. İkincisiyse edebiyat için. Fulrya ve Antilop’a yeniden başladım çünkü ona öykünen bir öykü yazıyorum. Biraz Atwood, biraz Ishiguro, biraz da Kudra ile Alobar’lı kısımlarıyla Parfümün Dansı. Sonuna erecek mi bu öykü, yoksa bir novellaya mı dönecek, yoksa solup gidecek mi hep beraber izleyip göreceğiz.

Günlük ve kitap seanslarından sonra tam yazmaya başlayacağım. Kapım aralanıyor. Bey.

-Hani akşama Pad Tahi Kung pişirecektin?

-E, pişireceğim. (Tayland usülü Karidesli Noodle yemeği)

-Hazırlıklara kaçta başlayalım?

-Bana iki gatika daha ver.

Zaman uçmuş. Bizim öyküye kala kala iki gati kalmış. O da bir şey. Orhan Pamuk ne demiş? “Bütün gün çalışırım. Sonunda beni tatmin eden yarım sayfa yazabildiysem ne mutlu bana.”

İki gati öykümü yazıyorum. (Bugün o iki gatiyi bu bloğu yazarak geçiriyorum.) Yarım sayfa bazen. Bazen daha çok. Ben kılı kırk yaran bir yazar olmadığım için tangır tungur yazabiliyorum. Sonra düzeltirim. Yarın yeni bir gün.

Akşam yemeğini Bey ile beraber hazırlıyoruz. Gün batımı ön balkonu kızıla boyuyor. Muşamba örtüyü sabunlu bezle siliyorum. Oraya çıkıyoruz. O bir kokteyl hazırlıyor. Old Fashion, Negroni, Gold Rush, Boulevardier. Batan gübe karşı kokteylini yudumluyor. Ben sıkıcı ve ayurvedik. Termosta kaynar su içiyorum yemeğimin yanında. Kedilerin ön balkona çıkması yasak. Camın arkasından bağırıyorlar.

Sonrası akşam. Lambaları yakıyoruz. Salona geçiyorum. Müzik koyuyorum. Bazen Pix Lax. Eleftheria Arnavikaki. Çoğunlukla da Leonard Cohen. İkimiz de Leonard’dan sıkılmıyoruz. Her bir şarkı ezbere bildiğimiz ama tekrar tekrar dinlemekten sıkılmadığımız bir hikaye çünkü. Chelsea Hotel, Famous BLue Raincoat, Suzanne, Maryanne.

Salondaki kanepede e-maillere yanıt veriyorum. Annemi arıyorum. Haftada bir New York’taki arkadaşım Esin ile konuşuyorum. Haftasonu akşamları öğrencilerimle buluşuyorum. Akşam geceye bağlanıyor. Güneşin battığı yerde venüs ile hilal şeklinde ay beliriyorlar bu ara. Kedilerle koşmaca oynuyoruz. Fare at, kovala, saklan, kovala… İkisi de helak olana kadar koşturmazsam gece bize uyku yok. Göz bebekleri kocaman attığım farenin peşinde koşturuyorlar, birbileriyle boğuşuyorlar, odadan odaya yürürken ben bacaklarıma atlıyorlar.  Kahkahalarını duyar gibi oluyorum o zaman.

Kedilerden önce ben yorgun düşüyorum. Kırmızı deri kanepemize yatıp bir gatika daha kitap okuyorum. Atwood ya da Coetzee. Hangisini canım çekerse. Türkçe bir öykü kitabı varsa elimde, bu saatlerde genelde Türkçe öyküler okuyordum. Şermin Yaşar’ın Gelirken Ekmek Al’ını yeni bitirdim. Şİmdi yeni bir öykü kitabına başlayacağım. Raymond Carver’ın Katedral. Cumartesi sabahı başlayacak Beliz Güçbilmez’in Tersine Mühendislik Yazı Atölyesi için ödevimiz bu. (Evet, Beliz Güçbilmez ile ne zamandır çalışmak istiyordum ama Türkiye’deki zamanın sınırlı olduğu için atölyesine bir türlü kaydolamamıştım. Bu korona karantinasının böyle bir faydası oldu işte. Biz uzakta yaşayanların imrenip durdukları etkinliler ayağımıza geldi.)

Sonra yatak vakti. Tekrar kedi maması, tekrar kedi tuvaleti. Kapıları kilitle. Bey’i yatır. Diş fırçala. Yüz temizle. Diş ipi. Tonik, serum, göz kremi, yüz kremi. Saçları çöz. Fırçala. Pijama. Yatakta film. Sanat filmi olsun ne olur! Sanat filmi yok elimizde. Netflix var. Bööö. Amazon prime? Bir nebze daha iyi ama festival filmi yok mu? Peki elimizde ne varsa onu seyredelim. Çoğunlukla elimizdeki film hüsran. Boşa geçirilmiş 90 dakika. Neredeyse 4 koca gati. Ben bu filmi seyredeceğim yerde neler neler yapardım… Saat olmuş 12. Geceyarısını geçirmeden uyumalı. Kediler odadan çıkart. Kapıları ört ki tırmalayıp açmasınlar. Bey’in bağdaştan yatay pozisyona geçmesine yardım et. Aman dizine dikkat.

VE uyku.

Zaman nasıl akıyor…

Zaman nasıl akıyor?

Sizin orada nasıl?

Herkese merhaba!

Hemen yazayım. Kokia çok daha iyi. Dualarınız, şifa dilekleriniz, sevginiz evimize ulaştı ve bu sabah uyandığında ateşi 36,5’a düşmüştü. Gün boyunca da bir daha yükselmedi. Şükürler olsun yüce Tanrı’ya ve siz dostlara. Benden size tavsiye hastanız varsa veya hasta olan siz iseniz bunu saklamayın. Bizim kültürde, neden bilmem, hastalık saklanır. Aman kimseye söyleme denir. Sırların, yüklerin, suskunlukların zaten insanı hasta ettiğini biliyoruz, bir de hastalığın kendisini saklamanın alemi ne? Sevgi gibi ilaç var mı? Sevdiğimiz birinin hastalandığını duyunca, dünkü yazıda bahsettiğim tüm o geçici halleri; kinleri, güceniklikleri, hasetkeri, haksızlıkları, utançları bir kenara koyup o kişiye koşmuyor muyuz? Sevgi iyileştirir. Bu bilgi DNA’mızda mı, karmamızda mı bilmiyorum ama bir yerimize işli. Kesin bilgi.

Herkese sevgi dolu mesajları, duaları, mektupları, sesleri, canları için çok teşekkür ediyoruz.

Bu hastalık araya girmeden önce size, Dr. Robert Svoboda’nın kursundan biraz daha bahsetmek istiyordum. Bu kursa şimdi bana yıllar öncesinde gibi gelen beş hafta önce bir cumartesi gecesi başladık. Sevgili bir öğrencimin annesinin cenazesinden dönmüştük. Cenazede bol bol sarılışmıştık. El ele tutuşmuştuk. İyi ki de sarılışmışız, meğer sonmuş topluca bir alanda bulunup da sarılıp ağlamalar. Ayça annesini öte alemlere yolcu ederken yanında durmuştuk. (Benim yıllar önce kendime verdiğim bir söz vardır: gidebildiğim tüm cenazelere ve düğünlere giderim. Cenaze yakını ve düğün sahibi için orada olan her bir insanın ne kadar önemli ve özel olduğunu ben bizzat yaşadım, biliyorum.)

Sonra yine sevgili öğrencilerimden Fatma’yla bizim eve geldik. Öğleden sonra dersimiz vardı. Benim evde dinlenirken Fatma, Dr. Svoboda’nın  “Practicing Reality: Incinerating Your Limitations” (Gerçeğin Tatbiki: Sınırları Yakıp Kül Etmek) adlı kursuna kaydolduğunu söyledi. Kurs 5 hafta boyunca her cumartesi gecesi, Türkiye saatiyle geceyarısı 12:30-02:30 arası Zoom’da bir sınıfta veriliyordu. Dikkatinizi çekerim Zoom o zamanlar bildiğimiz bir mecra değildi. Şimdiki gibi yol geçen hanı olmamıştı. Ay, o saate kadar nasıl dayanırsın dedim Fatma’ya. Kayıtlardan daha sonra da dersler dinlenebilirmiş. Neyse Fatma gitti, stüdyoya çıktı, hazırlanmaya. Ben kanepeye uzandım. Ders öncesi inzivama çekildim. Gözlerimi kapattım. Beynimin derinliklerinden incecik bir sinyal geldi. Ciiik. Kalkıp şu kursun ayrıntılarına baksana. Bırak şimdi. Kurs manyağı şey. Bir şey öğrenme açlığını evdeki okunmamış kitaplarla gider sen. Ciiik. Bir baksana ya. Nasıl bir şeymiş. Neler öğreneceklermiş. Yatıyorum şimdi. Svoboda’nın Agora kitabı var. Üç cilt. Prakriti kitabı var. Hiç birini bitirmedin. Sen haftada iki saat onları oku önce. Hadi canım.

Bu mücadele içeride sürüyor. Trik trak trik trak saat ilerliyor. Dersim başlayacak. Üç saatlik ders. Sabah da vermişim üç saat ders. Arada Erenköy’e geçtik, metrobüs, dönüşte iki katlı otobüs (hey gidi günler, cenazelerde sarıldığımız, otobsülerde tıkış tıkış bir bütün olduğumuz!) Bir gatikacık (24 dakika) uyumak istiyorum.  Sonraki sahne, kanepede oturuyorum. Kucağımda bilgisayar açık. 500 dolar mı kurs? (ah, paranın hiç eksilmeden bize akacağından emin olduğumuz o güzel günler!) Pazarlık bile etmeyeceğim. Bir hoca bilgiye ne paha biçtiyse onu ödemeliyim ilkesiyle, tıkır tıkır kredi kartı numarası girildi ve dink! Kursumuza hoş geldiniz! Akşama Zoom filanca odada görüşmeş üzere. Om Namo!

Birden başımdan aşağı kaynar sular döküldü. Sen ne yaptın kadın? Ciiiiik beni ipnotize etmiş olmalıydı. Ben ne yaptım? Defne, sen ne yaptın? Senin vaktin mi var? Senin hard diskte yerin mi var yeni bilgiye? Ziyan edecek 500 doların mı var? Ya hocalar? Hocalarından izin aldın mı? (En çok bu noktada fenalaştım.) Başka bir hocanın vidyası (bilgisi) altına gireceksin. Sadakatsizlik sayılır mı? Dr Svoboda ile Emma ve Shandor hoca çok iyi dostlar, beraber çalışmalar yapıyorlar ama yine de, bize hep dedikleri Ayurveda başkadır, Yoga başkadır. Aynı kavramları kullansalar da biri hayat bilgisidir, diğeri bu fiziksel varoluğun ötesini incelediği için ölüm bilgisi. Yürek çırpıntıları içinde hocalara yazdım. Uygun görmezlerse paramı geri isteyecektim.

Pişmanlığın gri pembe bulutuyla sarılı bir biçimde dersime çıktım. Ders sırasında bulut dağıldı. Aşağı, evime döndüğümde, hocalardan onay da gelmişti. İyi etmişsin, diyorlardı.

Ve şimdi, ateşli yatak döşek kocamın yanından katıldığım son dersin akabinde şunu söyleyebilirim: Hayatımda attığım en İYİ adımlardan biriydi. Bitersen saadetten ağlıyordum. (Ki son ders Saadet Kozası olarak türkçeleştireceğim Ananmaya Koşa’ya adanmıştı.) Dr Svoboda çocukluğumdan beri merak ettiğim tüm soruların yanıtlarını vermekle kalmadı, o uzaklardaki Cumartesinin hemen sonra patlak verip de hayatımızın altını üstüne getiren Korona günlerine, karantinaya  gezegenlerin içinde bulunduğumuz zamana etkisine ışık tuttu, sakinleşmemi ve olup bitenleri bir perspektife oturtmamı sağladı. Vidya (bilgi) Dr Svoboda’dan aktı. Elektrik akımı gibiydi, gördüm. Bu zeki, öğrenmeye aşkla bağlı insanı seçmişti Vidya ve oradan bize nehir gibi çağladı.

Uzun zamandır ruhum böylesine beslenmemişti. Fatma’ya teşekkür ediyorum ve tabi ki Dr Robert Svoboda’ya.

Diyeceğim şu, sevgili dostlar: İçinizdeki minik ciiik’i dinleyin. Özellikle de uyku ile uyanıklık arasında ciiiklliyorsa, oradan mutlaka hayrınıza bir şey çıkacaktır. Onu susturmaya çalışan zihnin sesi, alışkanlıkların, her zamanki sen’in sesini kaale almayın. Geleceğin ne getireğini biz bilmiyoruz, o ince ciiiiik çoğunlukla biliyor. Ciiik’leri takip ettiğimiz zaman evren ihtiyacımız olan şeyleri sağdan soldan toplayıp önümüze yığıyor. Yolumuz açacak kişileri karşımıza çıkartıyor. Tesadüfün bu kadarına pes doğrusu dedirtiyor. Baştan param yok, vaktim yok, halim yok, yok, yok dememeli. Önce suya atlamalı, sonra yüzmeli. Şahsi sınırlarımızı yakıp kül etmenin yolu ateşe atlamaktan geçiyor. Gerçeğin tatbiki de, hayatı kontrol edeceğim korkusuyla kısıldığımız köşede değil, aman ne olacaksa varsın olsun, batacaksak batalım, çıkacaksak çıkalım artık dediğimiz noktada başlıyor.

Bu kursta öğrendiğim (hatırladığım diyeyim) en kıymetli bilgilerden biri buydu.

Bir de şu:

Bir merkeziniz olsun. O merkez mümkünse insan türüne katkı sağlayacak bir edim içersin. Mümkünse doğduğunuz toprağa (oranın insanlarına, atalarınıza) bir şeyler katsın. Hayatı o merkez etrafında düzenleyin. Günlük rutininiz merkezin etrafına dizilsin. Çabayı bu yönde sarfedin. Pek çok sorunun yanıtı gelecektir.

Önümüzdeki günlerde bu kursta öğrendiğim ve beni çok etkileyen bilgileri Vidya benden akmayı seçtiği takdirde aktaracağım.

Kalın sağlıcakla…

Defne.

Bu yazının parçası da eski dost Aylin Aslım’dan gelsin.

(Yazarken dinlediğim bu değildi ama sonra dilime takıldı)