İki gündür aklım sürekli yazıyor, parmaklarım bir türlü klavyeye varmıyor. Pınar Gültekin ölü bulundu. Ben iki sabah önce uyandığımda bu haberi aldım. O andan beri sözcükler, cümleler, zulümler, cinayet haberleri, anılar, yazılar aklımın, vücudumun içinde dolanıyor. Bir tarafım yaz diyor. Yaz ve hepsini okura ulaştır. Diğer tarafım ise ümitsiz. Dünya liderlerine bir bak diyor. Dünyanın gittiği yöne bak, neresi düzgün ki, insainsan olmasını bekleyelim? Hem ne demek “insan olmak”? Kadına, erkeğe, trans kişiye, çocuğa, hayvana, doğaya saygı gösterecek bir çoğunluk insan nüfusu içinden çıkacak mı? İnsan bunu kendi içinden çıkartabilecek mi? İçime soruyorum.
İçim tükenmiş. Yapacak bir şey kalmadı diyor. Ne yaparsan yap bir fark yaratamayacaksın. Çünkü insanın kötülüğü başlara taç edildi. Zulüm meşru. Zulüm cezasız. Zulmün daima bir mazereti, bir “hak edeni” var. İktidarın (sadece siyasi iktidardan bahsetmiyorum) elinde zulüm bir oyuncak. Onu tutan yok. İçindeki kötülüğü frenlemene gerek yok insan evladı. Çünkü kötülük artık serbest. Küfret, aşağıla, ayır ve hor gör, suiistimal et, kabadayılık et, zorbalık et, kendini üstün gör, üstünlüğünü ilan et, ez ve geç. Yeni dünya düzeninde bunların hepsi seni daha da beğenilir ve sayılır konumlara getirecektir. Bunlar liderlik vasıflarıdır artık. O karı kılıklı eski düşünürlerinin etik ahlak saygı fraternite egalite liberte (ne biçim laflar bunlar zaten? Kesin içinde ahlaksızlık var) kavramlarını da at çöpe. Hayır varile koy ve yak. Üzerine beton dek. Erdem neydi? Emin değilsin. Cevap şıklarını görebilir misin? Gerek yok. Yeniden tanımla. İçinde zulüm olsun. Erdemli kişi öteki olarak tanımladığı herkesi ezme hakkına sahip olsun mesela. Öyle bir düzen. Neden olmasın? Her şey mümkün artık bu dünyada. Sky is the limit.
Evli bir erkek, artık onunla birlikte olmak istemediğini söyleyen bir kadını öldürüyor. Yetmiyor. Yakıyor. Yetmiyor gömüyor. Üzerine beton döküyor. Sonra evine mi dönüyor artık ne yapıyor bilmiyorum. Belki akşam sofraya oturuyor. Ne hissediyor? Kendinden memnun mu? Güçlü mü hissediyor kendini? İnsan bir diğer insanı ne kazanmak için öldürür? Bunu düşünmeden edemiyorum. Ruh hastası, sapık, cani diye bu Pınar Gültekin’in katilini ötekileştirmek istemiyorum. Oraya girdiğimde çünkü bu pisliğin merkezine gidemeyeceğim. Bu pisliğin merkezine gitmeyi pek çoğumuz istemiyoruz. Çünkü biraz kazıdık mı o pisliğin merkezindeki kesif kokunun çok yakınımızdan, kendi evimizden geldiğini fark edebiliriz. Hatta belki tam olarak kendi içimizden.
O yüzden diyorum ki, ötekileştirme bu katili. Gözlerinde yaşamın tüm ışıltısını taşıyan bir genç kadını boğan, yakan, gömen, üzerine beton döken bu adamın o akşam evinde ya da kaçtığı otel odasında ya da her neredeyse (Hikâyenin o kısmına önem atfederek büyütmek istemiyorum. Pınar’ın dostları günlerce kayıp ilanı verdiklerine göre adam polise gitmemiş, bu kadarı benim için yeter) ne hissediyor? Ağlamaklı bir biçimde, ellerini avuçları arasına almış, neden beni buna zorladın, diye Pınar’ı mı suçluyor? Gül gibi geçinir giderdik. Metresim olurdun. Sen benim kim olduğumu biliyor musun? Kimse beni reddetmez. Reddederse işte böyle olur. Rahatladı mı? Bir kadının seni istemiyorum, demesinin benliğinde açtığı yarık kapandı mı? Tam bir insan oldun mu yine? Adam oldun mu? Erkek misin tekrar? Nedir o anda hissettiğin? Onu bir anlarsam, ona benzer bir şeyi kendi evimde, kendi içimde yakalarsam, sanki değişimi oradan başlatabileceğim. Bir taş oradan oynayacak.
Bu akşam Atina’da Türk ve Yunan kadınlar bir araya gelip elimizde pankartlarla yürüyeceğiz. Bu, bir şeyleri değiştirir mi? Bu yazı bir şeyleri değiştirir mi? Topladığımız imzalar, savunduğumuz İstanbul Sözleşmesi, kadınlar dayanışması? Bunlar bir şeyleri değiştirir mi? Doğruya doğru pek ümidim yok. Kendi hayat dilimimde, erk iktidar karşısında bağımsız ve özgün bir biçimde dikilmek isteyene söz (ve yaşam) hakkı tanınacağına dair umudum benim yok. Ama yazıyorum. Ama akşama meydanlarda yürüyeceğim, pankart taşıyıp, slogan atacağım. Çünkü evrenin bir noktasına bir yerde bir taş yerinden oynayacaktır. Sonu ve sonucu nereye varacak olursa olsun benim atacağım, atmaya mecbur olduğum adım budur. Atacağım. Yazacağım. İktidarın benim içimde ördüğü zulüm şemasını bir yerinden çatlatacağım.
Bu akşamki protesto yürüyüşünün planı yapılırken, arkadaşlarımdan biri şunu sordu: Yürüyüşe erkekler de katılacak mı? Naifçe diyebilirsiniz ki, elbette kadın erkek beraber, dayanışma içinde erk iktidarın zulmüne karşı duralım. Erkekler de bu zulme bir dur demek istiyorsa, buyursunlar. Birleşe birleşe kazacağız nihayetinde. Değil işte işin astarı öyle. Bu soruyu soran arkadaşım da naif yanıtlara karşı gerekçesini derhal sorusuna iliştirmiş. Çünkü bu olay özelinde vahşeti ve şiddeti kınamak isteyen erkekler, iyi niyetli, hayatında kimseye el kaldırmamış, dövüşmemiş, kavgaya karışmamış dost canlısı erkekler(imiz), lanetlediğimiz zulmün bir parçası olduklarını, onu bilmeden etmeden yeniden nasıl tekrar tekrar ürettiklerini bilmiyorlar. Onlar Pınar Gültekin’in katilini içlerinde, vücutlarında, akıllarında, dillerinde yaşattıklarının farkında değiller. Üstelik bu ve benzeri protesto yürüyüşleri, katledilen kadının ismini neşreden heştegli postlar, tvitler ile kadın cinayetlerine karşı bir şeyler yaptıklarına inanarak vicdanlarını da rahatlatıyorlar. Böylece de erkek zulmünüm kalbinde yatan o çekirdek kalıbı yeniden üreten dil, düşünce ve davranış pratiklerini bırakıp dönüştürmeyi, onlara eleştirel bir gözle bakmayı dahi akıllarından geçirmiyorlar. Buna benim eşim de dahil. Gözünü bu gerçeğe her açtığımda hayret ediyor. Vay be ne şovenistmişim ben. Ama hiç fark etmemiştim.
Katili düşünürken herkes kendi içine, kendi evine baksın diye düşünüyordum. Kötülük ve iyilik insanın içinde yan yana durur çünkü. Yaşam bize her anıyla bir seçenek sunar. Manav paranın üstünü fazla verir. Dürüstlüğü mü seçeceksin kârı mı? Kedin eve ağzında canlı bir çekirgeyle girer. Yaşamı mı seçeceksin yoksa apartmanda yaşamaktan içi geçmiş kedinin kısacık da olsa özüne dönüp eğlenmesinin sende uyandıracağı hazzı mı? Her anımız bir seçimdir. En basitine indirdiğinde, iyilikten ya da kötülükten, hakikatten ya da yalandan, yaşamdan ya da ölümden yana bir seçim yapmamızı bekler hayat bizden. O katil kötülüğü seçmiştir. Kötülüğün bunca yüceltildiği bir dünyada kötülüğü seçmese erkekten sayılamaz zaten.
Kadın olmak çok zor, diye yazıldı çizildi son günlerde. Bu ülkede kadın olmayacaksın. Doğru. Ama bu ülkede erdemli bir erkek olarak yaşamını sürdürmeye çalışmak da çok zor. Önünde iki seçenek belirdiğinde, iyiliğin yoluna sapmak da zor. Seni oraya doğru sevk eden hiçbir değer yüceltilmediyse, bilicine işlenmediyse özellikle. “Kızını koruma, oğlunu eğit” sloganını beğeniyorum. Oğlunu eğit. Doğru. Ama nasıl? Kadına saygı gösterecek şekilde mi? Ne demek kadına saygı? Saygı nedir bilen bir toplum muyuz ki kadına saygıyı öğretelim oğullarımıza? Hayır, önce kendine saygı duy. Seni dışarıdan hiçbir kuvvet tamamlayamaz oğlum. Ne bir futbol takımı ne bir din, ne bir millet ne de bu aile, bu soy, bu soyadı seni sen yapamaz. Bu ailenin/milletin/cemaatin/tuttuğun takımın bir parçası olduğun için değil, sen, sen olduğun için tamamsın.
Evet, bence buradan başlamak gerek oğlanları eğitmeye. Sen her ne kadar kendi içinde bir bütünsen, annen de öyle, kız kardeşin de öyle. Onlara da neyi nasıl yapmaları gerektiğini sen söyleyemezsin. Her bir birey bütünlük içinde kendi kararlarını verebilir. Bu gerçeği en yalın haliyle görebilmelisin. Bir başkasının kendi vücudu veya hayatı hakkında vereceği kararlar senin bütünlüğünü, bozmaz. Bunlar sana karşı alınmış kararlar değildir. Bunlar senin bütünlüğüne karşı tehdit unsuru değildir. Annen, kız kardeşin, kız arkadaşların, trans komşun, eşcinsel akrabamız aynı senin gibi otonom varlıklardır. Onlar da senin gibi öznedir. Kendi eksenleri etrafında dönerler. Sana karşı bir tehdit unsuru değillerdir. Sen etrafına değil, içine bak. Oradan büyü, oradan yaşa. İyilik senin içinde. Onu seç. Denmeli bence. Bunu da babalar demeli. En çok babalar. Dayılar. Amcalar. Enişteler. Dedeler.
Aklımda daha çok şey var yazacak. Zulmün çekirdeğinde yatan iktidar söyleminin ve pratiğin günlük hayattaki muhtelif yansımalarına dair… Onları da yazacağım. Yarın devam ederim. Şimdi yürüyüş için hazırlanmalıyım.
İnsanlık Hâlİ 
Yorum bırakın